Trái phiếu là một loại chứng khoán huy động vốn trong đó quy định nhà phát hành (đi vay) phải trả cho cho nhà đầu tư (cho vay) một khoản tiền với một lãi suất cố định trong một thời gian xác định. Nhà phát hành trái phiếu phải hoàn trả khoản cho vay cho nhà đầu tư khi nó đáo hạn.
Đặc điểm của trái phiếu
Nguồn thu nhập của trái phiếu chính là tiền lãi. Đây là khoản thu cố định mà không dựa vào tình hình kinh doanh của đơn vị phát hành trái phiếu.
Trái phiếu được cho là chứng khoán nợ. Vì vậy khi đơn vị phát hành trái phiếu có thể bị giải thể hoặc phá sản thì phải có nghĩa vụ thanh toán cho những nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu trước, sau đó mới chia cho các cổ đông trong công ty.
Người sở hữu trái phiếu sẽ không phải chịu bất cứ trách nhiệm nào về việc sử dụng vốn vay như thế nào của doanh nghiệp. Doanh nghiệp phải thanh toán đầy đủ theo hợp đồng vay.
Các loại trái phiếu phổ biến
Hiện nay, trái phiếu thường được phân loại dựa trên nhiều đặc điểm khác nhau, phổ biến là cách phân loại theo chủ thể phát hành, bao gồm:
- Trái phiếu ngân hàng: Các tổ chức tài chính, ngân hàng phát hành trái phiếu nhằm tăng thêm vốn để hoạt động.
- Trái phiếu chính phủ: Chính phủ phát hành trái phiếu để đáp ứng được nhu cầu chi tiêu. Ngoài ra còn có mục đích để huy động số tiền nhàn rỗi của dân, tổ chức kinh tế – xã hội. Trái phiếu của Chính phủ được xem là có uy tín và ít rủi ro nhất trên thị trường.
- Trái phiếu doanh nghiệp: Đây là các trái phiếu được các doanh nghiệp, công ty phát hành ra để tăng vốn hoạt động cho doanh nghiệp. Trái phiếu của doanh nghiệp có rất nhiều loại và vô cùng đa dạng
So với đầu tư cổ phiếu, đầu tư trái phiếu có nhiều điểm khác biệt căn bản bao gồm: (1) Lợi suất và thời gian đầu tư được quy ước cố định từ đầu, không phụ thuộc vào lợi nhuận hằng năm của Doanh nghiệp; (2) Biến động giá thường thấp hơn nhiều so với cổ phiếu; (3) Trái phiếu được ưu tiên thanh toán trước cổ phiếu trong tất cả các trường hợp.
Mặc dù cách thức vận hành không quá phức tạp, tuy nhiên không vì thế mà lựa chọn Trái phiếu để đầu tư là câu chuyện dễ dàng. Đối với quy trình đánh giá Trái phiếu, mấu chốt quan trọng vẫn là xác định được uy tín, sức khỏe tài chính và dòng tiền trả nợ của Tổ chức phát hành. Đồng thời, Tài sản đảm bảo cũng là một trong những yếu tố giảm thiểu rủi ro mất vốn cho Trái chủ, cũng cần được đánh giá kỹ lưỡng. Tựu chung, các điều kiện cần dưới đây có thể là các tiêu chí phù hợp khi xem xét đầu tư vào sản phẩm này:
- Nên lựa chọn đầu tư trái phiếu của những doanh nghiệp hình thành lâu đời và có thông tin minh bạch.
- Nhà phát hành trái phiếu uy tín nên lựa chọn phải là đơn vị có năng lực tài chính vững chắc, dòng tiền ổn định và tỷ lệ nợ nằm trong mức an toàn.
- Ưu tiên nhà phát hành trái phiếu có ban lãnh đạo có uy tin cũng như kinh nghiệm lâu năm.
Lựa chọn đơn vị có lịch sử hoạt động kinh doanh ổn định và có tiềm năng phát triển trong tương lai.