Tại sao “quỹ” lại trở thành xu hướng đầu tư tài chính ở nhiều quốc gia phát triển?
- Trước hết cần đi tìm hiểu Quỹ đầu tư là gì?
(Đứng dưới góc độ là nhà đầu tư để định nghĩa đơn giản quỹ đầu tư là một công cụ giúp nhà đầu tư có thể tham gia thị trường chứng khoán qua trung gian bằng cách góp vốn vào quỹ và phần vốn góp đó sẽ được đem đi đầu tư vào chứng khoán hoặc các dạng tài sản đầu tư khác, kể cả bất động sản.
(Mục đích khi tham gia thị trường qua trung gian như thế là để
A – Giảm thiểu rủi ro nhờ đa dạng hoá danh mục.
Đầu tư tài chính không phải là một việc đơn giản dễ dàng nó cần nhiều thời gian để nghiên cứu theo dõi và cần có nhiều kiến thức về tài chính. Do vậy đầu tư vào quỹ sẽ giúp tiện lợi hoá việc đầu tư của các nhà đầu tư cá nhân. Không cần mất quá nhiều thời gian, không cần phải giao dịch hàng ngày hàng giờ và không cần hiểu biết chuyên sâu về kiến thức tài chính
Khi đầu tư vào quỹ – nhà đầu tư nên chọn các công ty quản lí quỹ uy tín trên thị trường – tuân thủ chiến lược đầu tư rõ ràng, được ủy ban chứng khoán nhà nước giám sát cũng như tài sản của quỹ được lưu kí tại ngân hàng vì các quỹ mở uy tín sẽ phân bổ danh mục đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu được niêm yết trên thị trường chứng khoán nhằm đảm bảo an toàn cũng như tính minh bạch cho các nhà đầu tư vì giá của cổ phiếu và trái phiếu niêm yết được công bố công khai tại các công ty chứng khoán và trên các trang web của các công ty này
Trên thế giới, tại một số trung tâm tài chính như London, New York, Hong Kong,.. các giao dịch của nhà đầu tư tổ chức chiếm đại đa số khoảng 80%. Theo một thống kê từ trang Zerohedge.com, có khoảng 84% giao dịch chứng khoán được thực hiện bởi các quỹ đầu tư và chỉ có 16% giao dịch là của nhà đầu tư cá nhân. Với số liệu trên đủ để thấy được tại các đất nước phát triển, Qũy mở đã trở thành 1 loại hình đầu tư rất phổ biến được đại đa số đón nhận
B – Khuôn khổ pháp lý dành cho thị trường quản lí quỹ tại Việt Nam nói chung & bảo về quyền, lợi ích cho nhà đầu tư cá nhân nói riêng đã có sự ổn định, minh bạch, uy tín
Hiện nay khuôn khổ pháp lý dành cho thị trường quản lý quỹ tại Việt Nam đã tương đối ổn định, đầy đủ, hoàn thiện và được định hướng phát triển một cách ổn định, an toàn, thận trọng dựa trên nền tảng những quy định pháp luật chặt chẽ.
Hoạt động của công ty quản lý quỹ
Tại Việt Nam, Quỹ đầu tư chứng khoán tại Việt Nam bắt đầu hình thành từ năm 2004
- Thực trạng ngành Qũy tại Việt Nam
Thị trường chứng khoán nói chung và ngành quỹ nói riêng của Việt Nam còn non trẻ so với Mỹ, các quỹ đầu tư chứng khoán thị trường Mỹ đã có được một lịch sử hoạt động khá lâu đời. Nếu như năm 1960, tại Mỹ chỉ có 160 quỹ mở với tổng tài sản quản lý là 17 tỷ USD, thì năm 1980, con số đã nâng lên tới 564 quỹ với tổng số tài sản quản lý là 134 tỷ USD. Năm 1990, số quỹ tăng lên 3.105 quỹ và tổng số tài sản lên tới trên 1.000 tỷ US
Việt Nam có thể được xem như đang ở giai đoạn kết hợp giữa việc nâng cao nhận thức của công chúng quan tâm đến đầu tư tài chính cá nhân ngày càng cao cùng với việc các cơ quan quản lý đang dần hoàn thiện khung pháp lý phù hợp tiêu chuẩn quốc tế.
Điểm nổi bật của giai đoạn 2011 – 2019 là sự ra đời của Thông tư số 212/2012/TT-BTC3 hướng dẫn thành lập và hoạt động của CTQLQ và các thông tư hướng dẫn thành lập và hoạt động của các loại hình quỹ ĐTCK, gồm quỹ thành viên, quỹ đóng, quỹ mở, quỹ ETF, quỹ REIT, công ty ĐTCK.
Trong giai đoạn 2011 – 2020, ngành Qũy Việt Nam đã phát triển vượt bậc cả về số lượng, quy mô và loại hình quỹ đầu tư chứng khoán
- Những con số ấn tượng về Ngành Qũy nói riêng tại Việt Nam
Cuối năm 2021, tổng tài sản quản lý của toàn bộ thị trường khoảng 572.000 tỷ đồng, tăng 31% so với cuối năm 2020, đây là một mức tăng ấn tượng. Hiện nay có 44 công ty quản lý quỹ đang hoạt động, có 74 quỹ đầu tư chứng khoán trên toàn bộ thị trường ( năm 2011 chỉ có 23 quỹ), trong đó riêng năm 2021 vừa rồi có 14 quỹ được thành lập với tổng số vốn huy động ban đầu là 1.500 tỷ đồng. Tuy nhiên, tổng giá trị tài sản quản lý của các công ty quản lý quỹ hiện chỉ chiếm 5,5% GDP trong khi của Ấn Độ khoảng 15%, của Thái Lan là 38%, Malaysia là hơn 50%, Trung Quốc trên 10% dư địa phát triển còn rất lớn.
Lãnh đạo UBCKNN nêu mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, quy mô quản lý tài sản đạt khoảng 6-10% GDP
Từ đầu năm 2020 cho tới cuối năm 2021, ước tính có khoảng hơn 200.000 nhà đầu tư mua chứng chỉ quỹ trên thị trường. Trong khi đó tại ngày 30/06/2022 Số lượng TKGD trong nước: 6.119.911 tài khoản, trong đó:
+ Số lượng TKGD của nhà đầu tư cá nhân: 6.105.973 tài khoản
+ Số lượng TKGD của nhà đầu tư tổ chức: 13.938 tài khoản
Tại Việt Nam Năm 2021 vừa qua đã chứng kiến con số kỷ lục về tài khoản mở mới, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 các hoạt động bị đình truệ, kết hợp với mặt bằng lãi suất duy trì ở mức thấp xu hướng tìm một kênh đầu tư trong giai đoạn dịch bệnh là tất yếu. Theo Quyết định 242/QĐ-TTG năm 2019 phê duyệt đề án “Cơ cấu lại thị trường chứng khoán và bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng tới 2025” thì tới năm 2025 mục tiêu sẽ có 5% dân số tham gia đầu tư trên thị trường chứng khoán. Do đó, sự gia nhập ngày càng đông đảo từ các nhà đầu tư cá nhân sẽ là xu hướng tất yếu
- Thực trạng đầu tư chứng khoán của các nhà đầu tư cá nhân hiện nay tại Việt Nam
Thị trường chứng khoán năm 2021 tăng trưởng rất mạnh mẽ. Không thể phủ định rằng đa số người dân Việt Nam khi nhắc tới đầu tư chứng khoán đều mong muốn tự đầu tư. Tuy nhiên, với mỗi cá nhân, chúng ta chỉ đủ thời gian và kiến thức để nghiên cứu khoảng 5-7 mã, nhiều hơn là 10 – 15 mã cổ phiếu. Ngoài ra, lợi nhuận qua từng giai đoạn sẽ không hoàn toàn giống nhau. Có những thời điểm thị trường đi xuống nhà đầu tư có thể gặp tình trạng thua lỗ nặng nề ví dụ như thi trường trong 6 tháng đầu năm 2022 vừa qua Nhà đầu tư cá nhân là đối tượng dễ bị tổn thương nhất trên thị trường chứng khoán khi mà họ có những hạn chế nhất định trong việc đầu tư như kiến thức, về vấn đề tâm lý đầu tư cũng như năng lực tài chính, bên cạnh đó còn có sự tác động của việc thời đại thông tin nhanh nhưng chưa chắc chuẩn xác tạo nên những quyết định sai lầm của nhà đầu tư cá nhân. Quỹ đầu tư nên là xu hướng phát triển tất yếu.